Śmierć muzy Serga Gainsbourga i ikony elegancji

Jane Birkin to wszechstronnie utalentowana i wpływowa kobieta w świecie muzyki, filmu oraz mody. Przyszła na świat 14 grudnia 1946 w Londynie, gdzie mieszkała aż do 12 roku życia, później przeprowadziła się wraz z rodzicami do Francji. Jej matka, Judy Campbell, była znaną aktorką oraz wygrała tytuł Miss America w 1992 roku, a ojciec, David Birkin, był oficerem Royal Navy i żołnierzem II Wojny Światowej, gdzie zajmował się nawigowaniem.

Nic dziwnego, że mając tak wyjątkowych rodziców, szybko rozwinęła w sobie artystycznego ducha, debiutując rolą w komedii w wieku zaledwie dziewiętnastu lat i rozpoczynając tym samym swoją karierę filmową. Po latach, wspominając swoje pierwsze role, mówiła: ,,Aktorką byłam żadną, ale nosiłam odpowiednio krótkie spódniczki”. I być może to właśnie nimi na jednym z planów przykuła uwagę starszego od siebie o 18 lat francuskiego piosenkarza Serge’a Gainsbourga, będącego legendarnym poetą i skandalistą. Ich spotkanie zaowocowało wieloma przełomowymi utworami, które na zawsze pozostaną w naszej pamięci, w tym ikonicznym "Je t'aime... moi non plus", zaś ich kontrowersyjny związek sprawił, że stali się jedną z najsłynniejszych par Paryża, oskarżaną o obrazę przyzwoitości.

Przez kolejne lata Jane Birkin pozostawała aktywna w sferze artystycznej, zagrała w ponad 80 filmach oraz wydała 15 albumów muzycznych. Jej twórczość nie spotykała się z entuzjastycznymi reakcjami krytyków, choć kilkukrotnie była nominowana do prestiżowych nagród, a także została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego oraz francuskim Narodowym Orderem Zasługi.

Warto jednak zaznaczyć, że Birkin była nie tylko artystką estradową, jej niewymuszony szyk i wrodzony zmysł mody sprawił, że stała się ona muzą dla znanych projektantów. To, co w młodości przysporzyło Jane kompleksów i było obiektem drwin ze strony rówieśników, okazało się ogromnym atutem w świecie mody. Zaowocowało to m. in. powstaniem damskiej torebki Hermès Birkin z krokodylej skóry, której posiadanie stało się oznaką wysokiej pozycji społecznej i majątkowej. Jej cena sięga od 8 tys. do nawet 300 tys. dolarów.

Mimo dobrej passy w życiu artystycznym, życie romantyczne artystki było burzliwe. W 1965 roku wyszła za mąż za brytyjskiego kompozytora, Johna Barry’ego, z którym miała córkę, Kate. Ich małżeństwo jednak nie przetrwało próby czasu i po trzech latach para się rozwiodła, a córka pary była wychowywana przez ojczyma, w przeświadczeniu, że biologiczny ojciec nie żyje.

Pod koniec lat 60. i 70. Jane Birkin związała się natomiast z Serge'em Gainsbourgiem, kultowym piosenkarzem, nazywanym francuskim bardem, z którym była przez dwanaście lat. Para miała córkę o imieniu Charlotte, którą wychowywali wspólnie ze starszą przybraną siostrą. Ich związek był bardzo trudny i często doniesienia o nim zajmowały pierwsze strony gazet. Powodem rozstania było uzależnienie Serga od alkoholu oraz spowodowane nim agresywne zachowania mężczyzny, mimo tego jednak on i Jane przyjaźnili się do końca życia Gainsbourga. Kolejnym partnerem Birkin został Jacques Doillon, reżyser, z którym również doczekała się córki, Lou, której ojcem chrzestnym został jej poprzedni partner.

Birkin nie poprzestawała jednak na karierze i nie skupiała się tylko na własnym życiu prywatnym, angażowała się również w wiele akcji charytatywnych i filantropijnych, działała m.in. na rzecz zwiększenia świadomości o AIDS oraz zaangażowała się w kampanię na rzecz uwolnienia Iranki skazanej w 2010 roku na śmierć przez ukamienowanie za cudzołóstwo. Aktywność artystki, szczególnie skupiona wokół kwestii praw człowieka, została powszechnie uznana i doceniona.

Jane Birkin jako ikona francuskiej branży rozrywkowej zyskała szeroki podziw nie tylko wśród swoich fanów, ale również innych artystów. Serge Gainsbourg, który znał Jane zarówno od strony zawodowej, jak i prywatnej nazywał ją swoją muzą oraz wielką artystką, mającą nie tylko niezwykły głos, ale również talent aktorski, co potwierdzała ich wspólna córka, zaznaczając, że jej matka stanowi dla niej inspirację w aktorstwie i muzyce, ale również jest inspirująca jako człowiek - potrafiła rozmawiać z ludźmi tak, aby czuli się istotni. Była wszechstronnie podziwiana za wkład w muzykę, film i modę, a także za działalność rzeczniczą.

W 2002 roku zdiagnozowano u niej białaczkę, którą sama Jane określała jako „niezbyt bolesnego raka” i choroba nie załamała kobiety, która podchodziła do niełatwego życia z, jak sama mówiła, nieuzasadnionym optymizmem. Podczas chemioterapii opiekowała się nią jej najstarsza córka, Kate, wyróżniająca się empatią i troską o innych. To dlatego tragiczna śmierć Kate Barry w 2013 roku przewartościowała całe życie Jane, gdy ta dowiedziała się o odejściu swojego dziecka, które wypadło z okna paryskiego mieszkania na czwartym piętrze. Spekulowano, że było to samobójstwo, bowiem Kate leczyła się na depresję, a także od lat nastoletnich zmagała się z uzależnieniami, uczęszczając regularnie na odwykowe spotkania. W poradzeniu sobie z tą stratą Jane Birkin pomogła muzyka, artystka tej tragedii poświęciła kilka przejmujących utworów na płycie „Oh! Pardon tu dormais...”.

W 2021 roku Birkin przeszła lekki udar, który zmusił ją do odwołania występu podczas amerykańskiego festiwalu filmowego we Francji, jednak jej bliscy zapewnili, że czuje się dobrze.

Jane Birkin odeszła 16 lipca 2023 roku w wieku 76 lat. Z żalem przyjmując wiadomość o jej śmierci chcemy celebrować życie, które wiodła i mówić o dziedzictwie, jakie po sobie pozostawiła. Powinna być podziwiana nie tylko za bogactwo artystycznej spuścizny, ale również za wrażliwość, empatię oraz determinację, która może stanowić inspirację dla kolejnych pokoleń. Jane była ponadczasową postacią popkultury, którą świat znał wyrywkowo mimo ogromnego dorobku artystycznego.